دکتر علی قوامی -  حتی صاحبان کسب و کارهای سنتی که هیچ تجربه‌ای از خرده فروشی ندارند هم کم‌کم به حوزه تجارت الکترونیک نگاه مثبتی پیداکرده‌اند. با اینکه از نگاه کلی شروع کارآفرینی از طریق استارتاپ‌های مربوط به تجارت الکترونیک یک تصویر جذابی مجسم می‌کند، اما واقعیت این است که تجارت الکترونیک می‌تواند چاهی بی‌انتها برای هدر رفتن پول یک کارآفرین باشد. به‌همین دلیل کارآفرینان جوان باید پیش از ورود به این عرصه تمام جوانب را بررسی و با آمادگی کامل کارآفرینی را شروع کنند. در ادامه 6 تصور اشتباه و البته رایج در حوزه تجارت الکترونیک معرفی می‌شود:

تصور اشتباه ۱: تجارت الکترونیک یعنی داشتن یک وب سایت!
این بزرگ‌ترین تصور اشتباهی است که کارآفرینان نه چندان آشنا با فناوری اطلاعات، درباره‌ی تجارت الکترونیک دارند. این باور وجود دارد که برای راه‌اندازی یک کسب و کار آنلاین، فقط یک پورتال تجارت الکترونیک نیاز دارید که عکس محصولات را در آن بگذارید و کاربران اینترنتی در نقش مشتریان آن ها را یکی بعد از دیگری خریداری ‌کنند! ادامه‌ی این فرض اشتباه به اینجا می‌رسد که کل چیزی که برای یک فروشگاه اینترنتی نیاز هست یک گزینه‌ی ساده‌ی دم‌دستی از قالب‌های آماده‌ی پورتال‌های فروش آنلاین است و وقتی وبسایت آماده شد، پول خودش همین‌‌جور راحت و بی‌دغدغه به سمت کسب و کار مربوطه سرازیر خواهدشد! افرادی که چنین تفکری دارند، به نظر می‌رسد هنوز آمادگی لازم برای ورود به این عرصه را ندارند.
خیلی مهم است که کارآفرینان بدانند تجارت الکترونیک فراتر از داشتن یک وبسایت و پورتال خرید و فروش اینترنتی و لیستی از محصولات است. در واقع داشتن وبسایت شاید تنها ۱۰% تجارت الکترونیک باشد. ابعاد خیلی مهم دیگری در این حوزه‌ی کسب و کار وجود دارد که نقش حیاتی در موفقیت یک شرکت تجارت الکترونیک بازی می‌کنند. از جمله اینها می‌توان به بازاریابی اصولی و موثر و برآورده‌کردن سفارشات، ساختن یک نام تجاری، حمل و نقل، تحلیل رقابت و اصلاح استراتژی، مدیریت سهام، رضایت مشتری و غیره اشاره کرد. پس قبل از اینکه هزینه‌کردن برای ورود به عرصه‌ی تجارت الکترونیک، به همه‌ی ابعاد آن فکرکنید و درک روشنی از جزئیات لازم برای کسب و کاری که قرار است ایجاد کنید داشته باشید.

تصور اشتباه ۲: وقتی وب سایتم راه افتاد، پول پارو خواهم کرد!
تجارت الکترونیک هم مانند تجارتِ سنتیِ غیراینترنتی، چالش‌های خاص خودش را دارد. اگر در حال حاضر کسب و کار آنلاین موفقی دارید برای تجسم وضعیت احتمالی یک کسب و کار تازه‌تاسیس در حوزه‌ی تجارت الکترونیک این مثال کمک می‌کند:
تصور کنید یک فروشگاه خرده‌فروشی، خارج از شهر، بدون هیچ بازار، جمعیت (مشتری) و راهی که به فروشگاه شما برسد راه‌اندازی می‌کنید. این دقیقاً تصویر یک شرکت تازه‌کار در حوزه‌ی تجارت الکترونیک است. برای سودده کردن این فروشگاهی که در بیرون از شهر هم واقع شده، باید راهی برای ورود مشتریان به محل خرید و فروش ایجاد کنید. هم‌چنین، به یک طرح کسب و کار و سرمایه‌ی اولیه‌ (یا یک سرمایه‌گذار) نیاز دارید. برای جذب مشتریان به فروشگاه نیز به یک استراتژی عملی نیازمندید. برای رسیدن به این هدف، در فعالیت‌های ساخت نام تجاری و استراتژی‌های فروش و تبلیغات، باید سرمایه‌گذاری کنید. برای جذب بیشتر مشتریان، هر آن‌چه از دستتان برمی‌آید، تبلیغ، ارائه تخفیف و غیره، انجام دهید.
داستان فروشگاه خرید و فروش اینترنتی شما در حوزه‌ی تجارت الکترونیک نیز به همین شکل است؛ باید طرح بازاریابی روشنی در ذهن داشته باشید که نه تنها نام تجاری شما را ترویج بدهد، بلکه در نهایت منجر به فروش محصولات و کسب درآمد گردد. کل این تجربه نیازمند داشتن “ورودی دائم” برای وبسایت است و در فواصل منظم باید میزان پیشرفت چک شود. علاقمندان به ورود به عرصه‌ی کارآفرینی و به خصوص در حوزه‌ی تجارت الکترونیک، باید بدانند که فقدان “فروش” به معنی فقدان “سود” است (و هیچ کسب و کاری بدون درآمد و سود معنی ندارد). در نبود یک طرح بازاریابی خوش ساخت، اکثر کارآفرینانِ بی‌تجربه یا کم‌تجربه سرمایه‌های مالی خود را می‌سوزانند و در نهایت کسب و کارشان به بن‌بست بی‌پولی می‌رسد و متوقف می‌گردد.

تصور اشتباه ۳: همه‌ی فعالان حوزه‌ تجارت الکترونیک در حال پول درآوردن هستند!
بیشتر خرده‌فروشان آفلاین (خارج از اینترنت) تصور می‌کنند همه‌ی کسانی که پورتال تجارت الکترونیک دارند در حال پاروکردن پول هستند. این تصور غلط، باعث می‌شود آن ها میزان تمایل سرمایه‌گذاری خود را به اشتباه محاسبه کنند و تنها زمانی که کل پول خود را وارد یک شرکت فعال در تجارت الکترونیک کرده‌اند متوجه این اشتباه می‌شوند. در حال حاضر بیشتر کسب و کارهای تجارت الکترونیک در مرحله‌ی سرمایه‌گذاری و تبلیغ هستند. آن ها برای به‌دست آوردن سهمی از بازار تلاش می‌کنند و می‌کوشند مشتریان بیشتری را جذب ‌کنند.
کارآفرینان کسب و کارهای کوچک باید بدانند که در کنار طراحی وبسایت، برای بازاریابی، تدارکات (تحویل محصولات)، یافتن تامین‌کنندگان، عرضه‌کنندگان، انبار، کارکنان، خدمات رضایت مشتری و تلفیق ابزار فنی برای گرداندن کسب و کار به پول نیاز خواهندداشت. با درصد ثابت سود، حجم فروش شما باید نسبتاً بالا باشد تا شرکت شما به سوددهی برسد. در حین محاسبه‌ی نقاط سر به سر، باید هزینه و درآمد حجم فروش، اهداف و روش‌های رسیدن به آن را هم در نظر بگیرید.

تصور اشتباه ۴: مشتریان خرده‌فروشی و مشتریان آنلاین شبیه هم هستند
تجارب قبلی خود با مشتریان یک کسب و کار خرده‌فروشی را به‌عنوان تجربه‌ی دسته اول برای طرف شدن با مشتریان آنلاین خود استفاده نکنید. مشتریان فروشگاه شما ممکن است به خاطر حضور پایدار شما در طی سال‌ها به سراغ شما آمده باشند، یا شاید فروشگاه شما در مکانی واقع شده که حجم زیادی از مشتریان را به خود جلب می‌کند و یا نام‌های تجاری منحصر به فردی را به فروش می‌رساند. مشتریان آنلاین انتخاب‌های خیلی زیاد و توقع بسیار بالایی دارند. چون مشتریان پورتال‌های آنلاین نمی‌توانند محصولات را ببینند، لمس کنند و یا امتحان کنند شما باید محصول خود را به بهترین شکل ممکن ارائه دهید تا به شکلی دقیق، به آن ها نشان دهید چه محصولاتی را می‌فروشید. برای کسب و کار پوشاک، توضیحات از رنگ محصول گرفته تا سایز، برش، پارچه و همه چیز دیگر باید بی‌نقص باشند. اگر چنین نباشد، تعداد محصولات بازگشتی شما زیاد خواهدشد، که این خود معادل مخارج کلی غیرضروری و البته نداشتن درآمد و فروش است.

تصور اشتباه ۵: من همه چیز را می‌دانم!
ایمان داشتن به خود و مثبت بودن خوب است. اما مثبت بودن در حین بررسی کسب و کارهایی از قبیل حوزه‌ی تجارت الکترونیک، بدون محاسبات دقیق و استراتژی‌های خوشفکرانه مثل این است که نصور کنید اگر از بالای صخره‌ای به پایین بپرید، مثل عقاب اوج خواهیدگرفت! خیلی مهم است که بدانید با چه کسی رقابت می‌کنید و باید پاسخ این سؤال که “شما چه فرقی با دیگران دارید؟” را در ذهن خود، آماده داشته باشید. باید بفهمید آیا مدل کسب و کار شما (و محصولاتی که می‌فروشید) در رقابت مستقیم با پورتال‌های بزرگ دیگر تجارت الکترونیک است؟ اگر چنین است، چه فاکتور منحصر به فردی به مشتریان خود ارائه می‌دهید و چرا آن ها باید از شما خرید کنند؟ این فکر، شما را به سمت بررسی پیشنهادهای فروش منحصر (Unique Selling Proposition ‪(USP)‬) که می‌توانید در مقابل رقبا داشته باشید هل می‌دهد. برای تأثیر گذاشتن روی مشتری باید متفاوت باشید. تحقیق کنید در زمینه‌ی محصولات خود چگونه می‌توانید به این فاکتور برسید.‬

تصور اشتباه ۶: من نیاز به داشتن طرح جایگزین ندارم!
شما همیشه به یک طرح جایگزین نیازدارید؛ به‌خصوص در حوزه‌ی تجارت الکترونیک. یک سناریوی عمومی که کسب و کارهای این حوزه را به مرحله غرق شدن می‌کشاند زمانی است که در محاسبه موجودی کالا، سرمایه می‌گذارند اما راه فروش جایگزین ندارند. مثل بسیاری از کسب و کارهای دیگر، سود و در نهایت پایداری کسب و کار به فروش محصول و چرخش پول بستگی دارد. اگر محصولی که انبار کرده‌اید دیگر در اینترنت به فروش نرود، شما به یک طرح جایگزین ب نیاز خواهید داشت تا دوباره نقدینگی بیاورد. بررسی بازارهایی مثل Snapdeal.com، Amazon.com، Flipkart.com و امثال آن ها برای فروش محصولات آنلاین ضروری است.
هدف این مقاله، ناامید کردن کارآفرینان از وارد شدن به دنیای تجارت الکترونیک و دیگر کسب و کارهای آنلاین نیست، بلکه می‌خواهد تصورهای غلطی که بیشتر کارآفرینان تازه کار دارند را از بین ببرد. باور مستحکم به این تصورهای اشتباه باعث می‌شود در تصمیم‌گیری عجله کنند و در پی آن در نهایت پول خود را از دست بدهند. اگر به دقت درباره‌ی همه‌ی سناریوها قبل از متعهد کردن خود در شرکت فکر کنید، وقتی هیجان شروع کسب و کار فروکش کرد، در موقعیت مطمئن‌تری خواهید بود. با برنامه‌ریزی مناسب و مدیریت سرمایه می‌توانید بهترین‌ها را شکست دهید و موفقیت در نهایت از آن شما خواهد بود.