36644 فناوری و آی‌تی 1403/08/09 - 13:37

حاشیه های پررنگ‌تر از متن حضور رئیس پژوهشگاه رویان در سیما؛

نخبگانی که در تنور عوام‌گرایی می‌سوزند

۲۶ سال از اولین چاپ کتاب «جامعه‌شناسی نخبه‌کشی» می‌گذرد و بعد از این ربع قرن، به نظر می‌رسد دومین جلد این کتاب به جای نخبگان سیاسی، باید به برخورد جامعه ایران با نخبگان علمی‌ اختصاص یابد و به شرح درد این سرمایه‌های بی‌بدیل و این زخم‌خوردگان از عوام‌گرایی (پوپولیسم) بپردازد.

 انزوا یا مهاجرت متخصصان ایرانی در دهه‌ها و چه بسا قرن‌های اخیر، پدیده چندان نا آشنایی نیست و همه ما کمابیش یا به چشم خود دیده و یا به گوش خود شنیده‌ایم، کسانی که ریشه در این آب و خاک داشته و برای به بار نشستن آنها، پدران و مادران بسیاری خون دل خورده‌اند، به یک باره در مسیر رشد و پیشرفت، متوقف شده یا با هزاران افسوس راهی دیار غربت می‌شوند.

این واقعیت تلخ، اما قصه امروز و دیروز نیست. تا آنجا که بابا طاهر عریان تقریبا هزار سال پیش از آن گلایه داشته و این‌چنین سروده است:

 

گلی که خود بدادم پیچ و تابش/ به اشک دیدگانم دادم آبش

درین گلشن خدایا کی روا بی/ گل از مو دیگری گیرد گلابش

یا در نمونه‌ای دیگر، علی رضاقلی، نویسنده کتاب جامعه‌شناسی نخبه‌کشی که با بررسی زندگانی قائم‌مقام فراهانی، امیرکبیر و محمد مصدق، تحلیلی جامعه‌شناختی از برخی ریشه‌های تاریخی استبداد و عقب‌ماندگی در ایران را به دست می‌دهد، در اثر خود به عملکرد نخبگان سیاسی و برخورد جامعه ایران با آنها می‌پردازد.

او با مددجویی از شواهد تاریخی مطرح می‌کند که ساختار اقتصادی، سیاسی و اجتماعی ایران به گونه‌ای است که نخبگان سیاسی عملاً برای اصلاح وضع موجود راه به جایی نمی‌برند چراکه جامعه تاب اصلاحات را نداشته و دست به نخبه‌کشی می‌زند.

اما به نظر می‌رسد، نخبه‌کشی در ساحت‌های علمی نیز کمتر از عرصه‌های سیاسی نیست و جامعه‌ای که باید محیطی امن و آرام برای بالندگی سرمایه‌هایش باشد، خواسته یا ناخواسته، آنها را به حاشیه‌های بغض‌آلود می‌کشاند و آنها را آماج حملات ناجوانمردانه می‌کند.

در تازه‌ترین مورد، شاهد هستیم که شخصیتی علمی که تمام عمرش را پای سربلندی کشور و سلامت مردمش گذاشته، با یک سوال عامیانه در صدا و سیما و سپس روایتی تقطیع شده و مخدوش در فضای مجازی، مورد هجمه، توهین و قضاوت نادرست قرار می‌گیرد.

 

شاهوردی کیست؟

نام پروفسور عبدالحسین شاهوردی که شخصیتی توانمند، متخصص، متواضع و خوش‌طینت است و اکنون ریاست پژوهشگاه رویان را بر عهده‌ دارد، در پی حضور در یک برنامه تلویزیونی، طی یکی دو روز گذشته بیش از پیش در فضای مجازی به چشم می‌خورد و سخنانش به موضوع بحث و جدل بسیاری از کاربران، تبدیل شده است.

قبل از ورود به موضوع، بهتر است کمی با عبدالحسین شاهوردی آشنا شویم؛ او متولد ۱۳۴۱ در شهر تفرش، رئیس پژوهشگاه رویان، عضو هیات علمی گروه جنین‌شناسی پژوهشگاه رویان، عضو هیات مدیره انجمن علمی تخصصی باروری و ناباروری ایران، عضو شورای علمی گروه پژوهشی تحقیقات پایه و جمعیتی بیماری‌های غیر واگیر، عضو هیات تحریریه مجله پژوهشی یاخته (سل ژورنال) و آی.جی.اف.اس (IJFS) است.

وی دوران دبیرستان را در رشته علوم تجربی در تفرش به پایان رساند و پس از انقلاب فرهنگی در رشته شنوایی‌سنجی دانشگاه علوم پزشکی ایران به تحصیل پرداخت. مدرک کارشناسی ارشد و دکتری خود را در رشته علوم تشریح از دانشگاه تربیت مدرس دریافت کرد و از سال ۱۳۷۰ هم‌زمان با تاسیس و شکل گیری رویان ابتدا به عنوان معاون پژوهشی و آموزشی و در ادامه به عنوان رئیس پژوهشگاه رویان مشغول به فعالیت شد.

انتشار بیش از ۳۰۰ مقاله و خلاصه مقاله، ترجمه، تالیف و مشارکت در تالیف چندین کتاب در زمینه بیولوژی اسپرم از جمله بیولوژی اسپرم و روش‌های نوین (جلد اول)، بیولوژی اسپرم و دیدگاه‌های نوین (جلد دوم) و کشت سلول و بافت از جمله سوابق درخشان شاهوردی است.

افزون بر این، شاهوردی در بسیاری پروژه‌های مطرح بین‌المللی در حوزه ژنتیک و سلول‌های بنیادی به عنوان پژوهشگر همکار، حضور داشته و دارد و نقش تاثیرگذاری در روند پیشرفت این پروژه‌ها ایفا می‌کند



  1. دولت اراده کرده مانع ارتباط ایرانیان خارج از کشور نباشد
  2. اجلاس اتحادیه بین‌المجالس جهانی در ژنو شروع شد
  3. واکنش مجمع تشخیص به ادعای دستکاری مصوبه مجلس در زمینه CFT
  4. پزشکیان: جشنواره فیلم کوتاه تهران، پنجره‌ای است که آینده‌ای وجدآفرین را برای ایران می‌نمایاند
  5. هرگونه آتش‌بس یا توافق موقت، نباید به معنای فراموشی مسئولیت کیفری جنایتکاران باشد
  6. حسینی: رژیم صهیونیستی به دنبال گسترش دامنه تجاوزاتش در منطقه است
  7. آزاد: زنان ایرانی الهام‌بخش‌ترین زنان دنیا هستند
  8. حاجی بابایی: پایه‌گذاری پارلمان آسیایی جامع، بهترین مسیر برای آینده است
  9. هیچ موضوعی نباید بر معیشت مردم ترجیح یابد
  10. اعلام آمادگی سپاه برای تقویت پیوندهای راهبردی با نیروهای مسلح یمن
  11. دختر کرجی همچنان می‌تازد؛ اینبار ٢ گل به روسیه در دیداری دوستانه
  12. پایان رزمایش دریایی ایران و جمهوری آذربایجان
  13. خطیب‌زاده: پزشکیان به قزاقستان سفر می‌کند
  14. نقدعلی: عدم حضور در اجلاس شرم‌الشیخ تصمیمی بجا و عزتمندانه بود
  15. تدوین سند ملی شاخص‌های توسعه روستاهای دریاپایه/ آینده توسعه ایران از مسیر دریا می‌گذرد
  16. پیام تسلیت حضرت آیت الله خامنه‌ای در پی درگذشت سردار علیرضا افشار
  17. یک نماینده مجلس: پیوستن به «CFT» اعلام حسن نیت ایران به جامعه جهانی است
  18. توسعه آموزش‌های مهارتی کلید رشد اقتصادی و کاهش بیکاری در استان سمنان
  19. کارآفرینی اجتماعی تزریق شرافت اجتماعی به سود و زیان اقتصادی است
  20. پایان رزمایش مرکب دریایی امداد و نجات دریایی ۲۰۲۵
  21. موافقت کمیسیون ماده ۱۰ احزاب با تاسیس پنج شعبه استانی احزاب ملی
  22. عارف: المپیک ۲۰۲۸ فرصت حیثیتی برای کشورمان است
  23. عارف: ایران اهل مذاکره است ولی در برابر زیاده‌خواهی‌ها تسلیم نمی‌شود
  24. جهانی‌شدن سهیلی؛ فرصتی طلایی برای معرفی فرهنگ روستایی ایران
  25. اختصاص یک ماه از حقوق و ماهانه ۵ میلیون تومان برای عدالت آموزشی
  26. جشن جهانی شدن روستای «سهیلی» در قشم برگزار شد
  27. پیام وزیر کشور در پی درگذشت سردار افشار
  28. جهانی شدن سهیلی، ثمره همدلی و باور مردم به رشد است
  29. دوچرخه سواری رئیس جمهور در اصفهان
  30. کشف و شناسایی قاچاق ۲.۰۰۰.۰۰۰ لیتر فرآورده های نفتی در استان مازندران
  31. پیام تسلیت ستادکل نیروهای مسلح در پی درگذشت سردار افشار
  32. توضیحات وزیر کشور در خصوص برگزاری انتخابات تناسبی شوراها
  33. قالیباف درگذشت سردار افشار را تسلیت گفت
  34. پزشکیان: مدیری اشتباه نمی کند که کاری انجام ندهد
  35. آغاز اجرای کالابرگ جدید از آبان ماه
  36. حمایت ویژه المپیاکو از طارمی برای برترین‌های سال آسیا؛ «موفق باشی مهدی» + عکس
  37. اعلام محدودیت‌های ترافیکی از ۲۳ تا ۲۶ مهرماه در برخی از جاده ای کشور
  38. ادعای میدل ایست آی: ویتکاف پس از توافق غزه از دولت ترامپ کناره‌گیری می‌کند
  39. یونیسف: ۹۰درصد از منازل نوار غزه آسیب دیده یا تخریب کامل شده‌ است
  40. توطئه‌افکنی خارجی بی‌تاثیر است