یکشنبه، 28 اردیبهشت 1404 08:13
40628 سیاسی 1404/02/27 - 17:47

شعار سال، سیاست اجرایی یا نیت‌نامۀ سالانه؟

در شرایطی که اقتصاد ایران گرفتار پیچ‌و‌خم مزمن بوروکراسی، بی‌اعتمادی سرمایه‌گذاران و نوسانات سیاست‌گذاری است، تأکید دوباره دولت بر تحقق شعار سال با عنوان «سرمایه‌گذاری در تولید» گامی ضروری اما ناکافی به نظر می‌رسد. محمدرضا عارف، معاون اول رئیس‌جمهور، در دومین جلسه کارگروه شعار سال، با صراحت از ضرورت تمرکز دولت بر رفع موانع تولید، جذب سرمایه، و تسهیل فرآیندها سخن گفت؛ اما آنچه در میان واژگان پرطمطراق این سخنان گم است، پاسخ به این پرسش بنیادین است: مشکل از نبود شعار است یا ناتوانی در اجرای آن؟

مهدی صالحی - از نگاه عارف، شعار سال نوعی «برش یک‌ساله از سیاست‌های کلی برنامه» است؛ تعبیری که نشان از تلاش دولت برای عبور از سطح‌گرایی و ورود به فاز عملیاتی دارد. اما تجربه سال‌های پیشین ثابت کرده است که چنین شعارهایی، در غیاب سازوکار مشخص، بیشتر به مانتراهای تکرارشونده‌ای بدل شده‌اند که تا پایان سال، نه گزارش ملموسی از نتایجشان ارائه می‌شود، نه سنجه‌ای برای ارزیابی آن وجود دارد.
در این میان، تأکید عارف بر پرهیز از ایجاد ساختارهای جدید و عبور از بوروکراسی، نکته‌ای کلیدی و درست است. سال‌هاست که پیچیدگی ساختارهای اداری، بزرگ‌ترین مانع جذب سرمایه در کشور شده‌اند. اما سؤال اینجاست که آیا همین ساختار موجود، امکان حذف موانع را دارد؟ یا برای حذف بوروکراسی، به نوعی بازآفرینی در دل سیستم نیاز است؟ نکته درخور توجه دیگر در سخنان معاون اول، اشاره به دو رویکرد نسبت به منابع سرمایه‌گذاری است: اتکا به سرمایه داخلی یا جذب سرمایه خارجی. هر دو صحیح‌اند، اما پیش‌نیازشان بازسازی اعتماد است؛ اعتمادی که در غیاب ثبات اقتصادی، شفافیت حقوقی، و امنیت سیاست‌گذاری، نه برای سرمایه‌گذار داخلی باقی مانده و نه برای سرمایه‌گذار خارجی قابل‌تصور است.
کارگروه شعار سال، اگر قرار است تفاوتی با نسخه‌های مشابه در دولت‌های قبلی داشته باشد، باید نخستین گام را در شفاف‌سازی وظایف، سنجش‌پذیری تصمیمات، و پرهیز از همایش‌گرایی بردارد. تحقق شعار «سرمایه‌گذاری در تولید» بدون مواجهه صادقانه با بحران‌های نظام‌مندِ تولید (از فرسودگی ماشین‌آلات تا انحصارات رانتی) ممکن نیست. شاید وقت آن رسیده باشد که به جای تکرار شعاری دیگر، نهاد دولت برای یک‌بار هم که شده، خود را ملزم به پاسخگویی درباره آنچه «شعار سال» نامیده می‌شود بداند؛ نه با آمارهای کلی و اقدامات ویترینی، بلکه با نشانه‌هایی ملموس از تولیدی که دیگر نیاز به شعار نداشته باشد.

نویسنده: مهدی صالحی



  1. تراکتور قهرمانِ دولتِ پزشکیان شد!
  2. اصفهانی‌‌ها یکه‌‌تاز شدند
  3. شعار سال، سیاست اجرایی یا نیت‌نامۀ سالانه؟
  4. 37 درصد از البرزنشینان از بیماری فشارخون بالای خود اطلاع ندارند
  5. تردید ترامپ در توانایی نتانیاهو برای آزادی اسرا از غزه
  6. امضای معاهده منابع ژنتیک توسط جمهوری اسلامی ایران
  7. عراقچی: هیچ سناریویی برای چشم‌پوشی ایران از حق غنی‌سازی وجود ندارد
  8. علت مماشات با گود حصارک چیست؟
  9. برکناری دسته جمعی مدیران و مربیان باشگاه نساجی!
  10. قالیباف: زمینه تقویت عملی روابط اقتصادی و فرهنگی بین کشورهای اسلامی فراهم شده است
  11. استاندار: تدوین تفاهم‌نامه همکاری بین یزد و البرز ضروری است
  12. طوفان سبب مصدومیت چهار نفر در البرز شد
  13. پلنگ ماده ایرانی در البرز تلف شد
  14. دنیامالی: فوتبال بیش از پول به ساختار حرفه‌ای نیاز دارد؛ نباید اخلاق کمرنگ شود
  15. شکست ایران مقابل رقیب سُنتی؛ ژاپن سد راه هت‌تریک قهرمانی شد
  16. افزایش خودسرانه تعرفه اینترنت، برخورد عبرت‌آموز به دنبال خواهد داشت
  17. کاهش سرمایه صندوق توسعه ملی چگونه رخ داد؟
  18. چرا وضعیت صندوق‌های بورسی طلا پُرنوسان شد؟
  19. ۵ هزار واحد نهضت ملی مسکن پرند تا نیمه نخست امسال افتتاح می‌شود
  20. رسیدگی به ۲۱۰۰ پرونده حقوقی و صرفه‌جویی هزاران میلیارد تومانی برای بیت المال
  21. عراقچی: هیچ‌یک از تأسیسات هسته‌ای ایران جمع‌آوری نخواهد شد
  22. رئیس‌جمهور:حرفی نمی زنیم که نتوانیم اجرا کنیم/ ضرورت جذب سرمایه گذاری خارجی
  23. ترامپ: به توافق با ایران بسیار نزدیک هستیم/ پهپادهای ایرانی خیلی خوب، سریع و مرگبار هستند
  24. اختلال در شبکه توزیع برق در پی وقوع طوفان در استان البرز
  25. عارف: برای رسیدن به جایگاه واقعی رشته‌های فنی، حرفه‌ای و مهارتی باید فرهنگ‌سازی صورت گیرد
  26. درآمد ۲ میلیارد دلاری خانواده ترامپ در یک ماه
  27. احتمال سفر ترامپ به ترکیه و دیدار با پوتین
  28. مدیریت روان‌آب‌ها، راه‌حل مقابله با بحران کم‌آبی کشور است
  29. جباری: تمرکز استقلال برای جام حذفی است
  30. اسلامی:‌ در فرآیند پیشبرد صنعت هسته‌ای، باید با روایت‌گری ناعادلانه مقابله کنیم
  31. بسته پیشنهادی مشاور آماده شد؛ قهرمان اروپا در لیست سیدرورف
  32. استاندار البرز: سرمایه‌گذاری در انرژی‌های تجدیدپذیر با جدیت دنبال می‌شود
  33. پزشکیان: ترامپ ایرانیان را نشناخته است
  34. عمار ایزدیار عنوان کرد؛ طرح اتصال بلوار شمس به رجایی؛ گره‌گشای ترافیک کرج
  35. تذکر جدی رییس شورای شهر به شهردار کرج : آخرین اخطار !
  36. تعطیلی بانک‌ها در روزهای پنجشنبه تا پایان تابستان
  37. استقبال عراقچی از تقویت رایزنی‌ها با ژاپن درخصوص مسائل منطقه‌ای و بین‌المللی
  38. با هوشمندسازی صنعت برق، تنها پرمصرف‌ها محدود می‌شوند
  39. تأکید وزیر ارتباطات بر حرکت در مسیر توسعه همکاری‌های فناورانه تهران و پکن
  40. وزیر نیرو: بخشی از نیروگاه‌های برق‌آبی به مدار تولید بازگشت