«فردریش مرتس» صدراعظم آلمان در حاشیه نشست اخیر «گروه هفت» در کانادا با شبکه تلویزیونی ZDF آلمان به نقش مُخرب رژیم صهیونیستی در خاورمیانه اذعان کرد و گفت: این کار کثیفی است که اسرائیل برای همه ما انجام میدهد.
وی همزمان با اذعان به اینکه رژیم اسرائیل «کار کثیف» را برای سایر کشورهای غربی انجام میدهد، تجاوز آمریکا علیه ایران را توجیه و ادعا کرد که برای حلوفصل این درگیری به راهکارهای دیپلماتیک متعهد است.
لفاظیهای مرتس علیه ایران در بحبوحه آتشبس میان تهران و تلآویو همچون بمبی دیپلماتیک منفجر شد و به این ترتیب، صدراعظم آلمان به صورت علنی از نقض قوانین بینالمللی توسط رژیم صهیونیستی و تجاوزهای غیر قابل توجیه علیه ایران دفاع کرد.
پیشینه
با گذشت کمتر از ۲۴ ساعت از آغاز حملات رژیم صهیونیستی علیه کشورمان که به شهادت شماری از فرماندهان نظامی، دانشمندان هستهای و شهروندان عادی منجر شد، وزارت امور خارجه آلمان در بیانیهای جانبدارانه، پاسخ ایران به این حملات را محکوم و برنامه صلحآمیز هستهای ایران را تهدیدی برای منطقه و رژیم تلآویو خواند.
موضعگیری مغرضانهای که حتی انتقاد «محمد البرادعی» مدیرکل سابق آژانس بینالمللی انرژی اتمی را به همراه داشت: «آیا کسی تا به حال به شما گفته که «حملات هدفمند به تأسیسات هستهای» بر اساس ماده ۵۶ پروتکل الحاقی کنوانسیونهای ژنو (که آلمان نیز عضو آن است)، ممنوع است؟»
«کسانی که همیشه در سمت اشتباه تاریخ ایستادهاند، اکنون بهتر است سکوت کنند»«اسماعیل بقایی» سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران نیز در صفحه ایکس خود نوشت: واقعیتهای تاریخ را به خاطر داشته باشید: آلمان دو جنگ جهانی را شعلهور کرد. اما ایرانیان با حس انساندوستی به یهودیانی که از حملات هیتلر فرار میکردند، پناه دادند - از بازماندگان پناهندگان لهستانی/فرانسوی که گذرنامه ایرانی گرفتند تا از دست هیتلر در امان باشند، سوال کنید- کسانی که همیشه در سمت اشتباه تاریخ ایستادهاند، اکنون بهتر است سکوت کنند.
مرتس پس از اعلام آتشبس میان رژیم صهیونیستی و ایران، باردیگر با حضور در پارلمان این کشور (بوندستاگ) حملات هوایی رژیم اسرائیل و آمریکا علیه کشورمان را با استناد به «دلیل قانونی آلمان در مورد وجود کشور (رژیم) اسرائیل» توجیه کرد.
وی در جریان نشستی که توسط انجمن صنایع آلمان در برلین برگزار شد، گفت: ما هیچ دلیلی نداریم، و من شخصا هیچ دلیلی ندارم که از آنچه اسرائیل یک هفته پیش آغاز کرد و همچنین از آنچه ایالات متحده آخر هفته گذشته انجام داد، انتقاد کنیم. بله، درست است که این کار خطرات خود را دارد، اما رها کردن اوضاع به همان شکل سابق، گزینهی مناسبی نبود.
«مارتین گیزه» سخنگوی وزارت امور خارجه آلمان نیز در واکنش به قصد ایران برای تعلیق همکاری با آژانس بینالمللی انرژی اتمی نیز با چشم بستن بر نقش مخرب «رافائل گروسی» مدیر کل کنونی آژانس بین المللی انرژی اتمی در زمینه سازی تهاجم آمریکا و رژیم صهیونیستی به تاسیسات صلح آمیز اتمی ایران که تحت نظارت این نهاد بینالمللی بودند، گفت: تعلیق همکاری ایران با آژانس بینالمللی انرژی اتمی، سیگنالی فاجعهبار به جامعه بینالمللی است.
اهمیت موضوع
دولت آلمان که بر راهحل دیپلماتیک اصرار دارد و «یوهان وادفول» وزیر امور خارجه آن ایران را به «عبور از خطوط قرمز» متهم میکند، در تلاش است تا فقدان همکاری از سوی ایران با آمریکا را دلیل تجاوز علیه تهران معرفی کند و این واقعیت را نادیده بگیرد که این «دونالد ترامپ» رئیسجمهوری آمریکا بود که در سال ۲۰۱۸ به طور یکجانبه از توافق هستهای که در سال ۲۰۱۵ امضا شده بود، خارج شد.
سخنان مرتس به ویژه از آن جهت قابل توجه است که بلافاصله پس از انتقاد مستقیم غیرمعمول و تاملبرانگیز از جنایتهای رژیم صهیونیستی علیه غزه بیان شد. مرتس اواخر خرداد ماه گذشته (پایان ماه مه گذشته) در مورد حملات مداوم رژیم صهیونیستی علیه غیرنظامیان در نوار غزه، در اظهاراتی که نشان میداد حمایت بیقید و شرط آلمان از رژیم تلآویو به پایان خود رسیده است، گفت: آنچه در روزهای اخیر اتفاق افتاده است، برای مبارزه با حماس و محافظت از موجودیت اسرائیل ضروری به نظر نمیرسد.
«ما باورمان نمیشود که صدراعظم فدرال آلمان میگوید اسرائیل کار کثیف ما را انجام میدهد»اظهارنظرهای مرتس که تنها چند هفته از هم فاصله دارند، این تصور را منتقل میکنند که صدراعظم آلمان و دولتش در مورد اسرائیل و جنگافروزی این رژیم در خاورمیانه مردد هستند.
برخلاف دولتهای قبلی «آنگلا مرکل» و «اولاف شولتس» که در موضعگیری در مورد جنگ رژیم صهیونیستی علیه فلسطین به عبارات محتاطانه و اغلب توخالی مانند «احترام به قوانین بینالمللی» یا «راهکار دو دولتی» پایبند بودند، به نظر میرسد مرتس به بداههگوییها و لفاظیهایی روی آورده که در عرصه دیپلماتیک آلمان ناآشنا هستند و درک آن حتی برای اطرافیان او دشوار است.
رسانههای آلمانی در برخی گزارشها به این موضوع پرداختند که مرتس گاهی اوقات به جای استدلال سیاسی و دیپلماتیک، تحت تأثیر انگیزههای آنی قرار میگیرد. «ماریام لاو» خبرنگار سیاسی هفتهنامه دی تسایت، به تازگی در مصاحبهای با گروهی از خبرنگاران خارجی درباره رئیس حزب دموکرات مسیحی توضیح داد: «مشکل مرتس این است که گاهی اوقات کارهایی را عجولانه انجام میدهد که سپس باید با تلاش فراوان آنها را اصلاح کند، نگرشی که با موضع محافظهکارانه مطابقت ندارد.»
پس از اظهارات وقیحانه مرتس در مورد «کار کثیف» اسرائیل، وی در روزهای بعد، لحن خود را هم در رسانههای اجتماعی و هم در تماس با امیر قطر و رئیسجمهوری ترکیه تعدیل کرد. در هر دو مکالمه، او با طرفهای صحبت خود موافقت کرد که ایران نباید سلاح هستهای تولید کند، اما همچنین خواستار خویشتنداری رژیم اسرائیل شد و از باز نگه داشتن کانالهای دیپلماتیک برای حل مناقشه حمایت کرد.
اما اظهارات مرتس فقط از نظر بینالمللی مشکلساز نبوده است. آنها همچنین مخالفتهایی را در درون احزاب دولت ائتلافی آلمان بین ائتلاف محافظهکار CDU-CSU و سوسیال دموکراتهای SPD ایجاد کرد. «رالف اشتگنر» نماینده پارلمان آلمان و کارشناس سیاست خارجی از حزب سوسیالدموکرات گفت: «ما باورمان نمیشود که صدراعظم فدرال آلمان میگوید اسرائیل کار کثیف ما را انجام میدهد.» انتقادها همچنین از سوی همه احزاب مخالف پارلمانی، از سبزها گرفته تا حزب چپ پساکمونیست، از جمله حزب راست افراطی AfD مطرح شد.
ارزیابی
اذعان آشکار صدراعظم آلمان در معرفی رژیم اسرائیل به عنوان عنصر نیابتی غرب درخاورمیانه که کارهای کثیف و جنایتهای مورد نظر غرب را انجام میدهد، اگر چه در راستای موضعگیری کلی این کشور قرار دارد اما لفاظیهای رسمی برلین در دفاع از «قدرت قانون» در برابر «قانون قدرتمندترینها» را به چالش میکشد. انتخاب عبارت «کار کثیف» توسط مرتس یا تجلیل او از «حملات پیشگیرانه» رژیم صهیونیستی و آمریکا علیه ایران، همچون آینهای در برابر آلمان قرار میگیرد که منعکس کننده استانداردهای دوگانه و تناقضهای ناخوشایند هم در سطح بینالمللی و هم در داخل این کشور است.
بالا گرفتن تنشها در خاورمیانه و ارتکاب شنیعترین اقدامات از سوی تلآویو، فضایی برای واکنش و اظهارنظرهای آنی باقی نمیگذارد و تغییرات دیپلماتیک دولت مرتس در مورد «بنیامین نتانیاهو» نخست وزیر رژیم صهیونیستی، مسئله فلسطین و جنگ رژیم اسرائیل علیه ایران، بازتاب تردیدهای برلین در مورد خاورمیانه است. تردید و سردرگمی که دولت آلمان میان حمایت از تلآویو و حمایت از حقوق بشر، چیزی مگر رویکردی ریاکارانه نمیتواند در نظر گرفته شود.
در این چارچوب، لفاظیهای سنتی آلمان که بر احترام به قوانین بینالمللی متمرکز بود، پوچتر و توخالیتر از همیشه به نظر میرسد. صراحت غافلگیرکننده مرتس همچنین اعتراف به ناکامی غرب در مهار جمهوری اسلامی ایران طبق نگاه زیادهخوانه «جهان آزاد» است؛ اعتراف به متوسل شدن به توحش صهیونیستها و ناامید شدن از ژستهای نمایشی سیاسی.
آنچه واضح است اینکه توصیف مرتس در مورد «کار کثیف» اسرائیل صادق است اما نکته تاملبرانگیز، حمایت گستاخانه برلین از جنگافروزی آشکار آمریکا و رژیم صهیونیستی در خاورمیانه و علیه ایران است. خطای غیر قابل توجیه دیپلماتیکی که در عرصه ملی و بینالمللی هزینه سنگینی به همراه داشته و اعتبار برلین به عنوان میانجی مورداعتماد در چالشهای جهانی را به شدت و بیش از پیش کاهش خواهد داد.
توصیف مرتس در مورد «کار کثیف» اسرائیل صادق است اما نکته تاملبرانگیز، حمایت گستاخانه برلین از جنگافروزی آشکار آمریکا و رژیم صهیونیستی در خاورمیانه و علیه ایران استاظهارنظر اخیر صدراعظم آلمان، از موضع همیشگی غرب و اروپا که تلاش کردهاند تا با چشمپوشی بر جنایتهای اسرائیل، هر گونه اقدام خلاف حقوق بینالمللی را مشروعیت بخشند، فراتر رفته است. دولتهای اروپایی از جمله آلمان به سرکردگی آمریکا همواره در تلاش بودهاند تا با حمایت از اسرائیل، این رژیم قدرت برتر از نظر امنیتی و نظامی بوده و از منافع کلان غرب در منطقه خاورمیانه حفاظت کند. بدیهی است که دست برتر اسرائیل در معادلات منطقه در راستای پروژه غرب بوده است و رژیم صهیونیستی را میتوان به مثابه پوششی برای وجود یک پایگاه نظامی مستمر در منطقه خاورمیانه در نظر گرفت.
بر پایه همین پیشینه است که کشورهای غربی هرگز نتوانستند میانجی خوب و مناسبی برای حلوفصل مناقشه میان فلسطین و رژیم صهیونیستی باشند و اظهارنظر اخیر مرتس در راستای حمایت از حملات این رژیم علیه کشورمان، گواه روشن و بیپرده ای از این واقعیت است. بررسی مجموع واکنشها و لفاظیهای سران غربی و صدراعظم آلمان به عنوان گستاخانهترین مورد آنها، در کنار واقعیتها از جنایتهای اسرائیل در خاورمیانه، «تافته جدا بافته بودن» این «فرزند ناخلف» برای غرب را نشان میدهد.
اظهارت مرتس همچنین به عنوان خط بطلان برسیر دیپلماتیکی است که برلین دهههاست در مورد برنامه هستهای ایران ادعای پیروی از آن را دارد.
چنانچه اسرائیل به عنوان مجری کارهای کثیف غرب به بمباران ایران میپردازد، به گفته «سید عباس عراقچی» وزیر امور خارجه کشورمان، «استفاده از مکانیسم ماشه علیه ایران اثری مشابه حمله نظامی دارد»
نادیده گرفتن نقش تسهیلکننده رافائل گروسی برای تجاوز اسرائیل علیه کشورمان از سوی آلمان، توجیه حملات علیه تهران، اذعان به اشتغال اسرائیل به کارهای کثیف مورد نظر غرب و احتمال فعالسازی مکانیسم ماشه از سوی آلمان و دو کشور اروپایی علیه ایران، همه در چارچوب مواضع خصمانه و جانبدارانه برلین در نقاب قوانین بینالمللی قابل ارزیابی است.
چنانچه اسرائیل به عنوان مجری کارهای کثیف غرب به بمباران ایران میپردازد، به گفته «سید عباس عراقچی» وزیر امور خارجه کشورمان، «استفاده از مکانیسم ماشه علیه ایران اثری مشابه حمله نظامی دارد».
همچنین طبق اعلام رئیس دستگاه دیپلماسی کشورمان، «تایید ظلم، به مثابه همدستی در ارتکاب آن است. حمایت مصرانه و مستمر صدر اعظم آلمان از تجاوز نظامی رژیم صهیونیستی علیه ایران و جنایات جنگی ارتکابیافته در طی آن، موجبات مسئولیت بینالمللی دولت آلمان بهخاطر همدستی و معاونت در ارتکاب عمل متخلفانه و جنایتکارانه این رژیم را فراهم کرده است و دولت آلمان باید در این رابطه پاسخگو باشد».