31568 یادداشت 1402/09/18 - 18:17

وقتی معادلات اقتصادی منضبط و شفاف نیست؛

توسعه نامتوازنِ کشور ثروتمند!

آنچه که امروزه از مفهوم توسعه مورد توجه قرار گرفته است، آن است که باید به توسعه نگاه همه جانبه و متوازن داشت و همگی ابعاد اقتصادی، سیاسی و اجتماعی آن را مدنظر قرار داد.

دیوان نیوز؛ درواقع، این‌‌ها سه ضلع مثلثی می‎شوند که هر کدام بدون دیگری هیچ مفهومی ندارد، در حقیقت چون انسان به‌‌عنوان عامل محوری توسعه است، دارای حقیقتی چند بعدی است و خواسته‎ها و نیازها و توانایی‌‌های بی‌‌شماری دارد، توسعه نیز چند بعدی خواهد بود نه آنکه یک‌سونگرانه فقط به توسعۀ اقتصادی نگریسته شود. پس توسعۀ متوازن به معنی اینکه در امر توسعه و پیشرفت یک جامعه باید ابعاد اقتصادی، سیاسی و اجتماعی مدنظر قرار گیرد؛ و در مقابل آن، توسعۀ غیرمتوازن است که به معنای ترویج یکی از این ابعاد سه‌‌گانه و یا ارزش‌‌دهی بیش از اندازه به یکی از این سه بعد بدون توجه به ابعاد دیگر است.

شوربختانه به‌‌رغم شرایط متنوع ما از نظر اقلیمی، جغرافیایی و آب‌و‌هوایی، بی‌توجهی به خصلت‌ها و توانمندی‌های خاص و متمایز هر منطقه باعث دست‌‌نیافتن به توسعۀ متوازن و عدم بهره‌گیری از ظرفیت‌های مناطق مختلف کشور شده است.

 بر اساس مطالعات انجام‌ شده، وجود نابرابری بین استان‌های کشور بخصوص در مقایسه با پایتخت کاملاً مشهود است. موضوع مشارکت استان‌ها در امور اجرایی و تدوین برنامه توسعه‌ای کشور حائز اهمیت است.

سؤال این است که تهیه و اجرای برنامه‌های پیشین تا چه اندازه در توسعه استان‌ها و کاهش نابرابری‌های منطقه‌ای مؤثر بوده و چرا با وجود یک دولت مرکزی که نسبت به توسعۀ تمام مناطق کشور تعهد دارد، در عمل کارکردهای متفاوتی را در نواحی مختلف کشور شاهدیم که موجب افزایش نابرابری منطقه‌ای و تشدید بحران آمایش شده است؟ بی‌‌شک بزرگترین نقطه‌‌ضعف توسعه در كشور نامتوازن‌‌بودن آن است که بحران‌های اجتماعی و فرهنگی می‌آفریند.

متأسفانه یکی از مشکلات ما این است که تعاملات اقتصادی شفاف و منضبط نیست. همچنین عدم خصوصی‌‌سازی، واقعی‌‌نشدن قیمت‌ها و برخی موارد دیگر نقاط ضعف و آسیب‌هایی بوده‌اند که باید به گونۀ دیگری در مورد آن عمل می‌‌شد. ۴۲سال از انقلاب گذشته، کارهای زیادی هم انجام شده (در هر شهر و روستا جاده احداث شده، آب، برق، گاز، تلفن و اينترنت رفته) ولی امروز جوانان ما مشكل اشتغال دارند. مسائلی كه به آن توجه نمی‌‌شود رشد اقتصادی، افزايش سطح درآمد خانوار، افزايش قدرت خريد مردم، كاهش تورم و ايجاد اشتغال از جمله مباحث بسيار مهمی‌‌اند كه معمولاً در برنامه‌‌های پنج‌‌ساله و بودجه گنجانده می‌‌شود، ولی به جای عملیاتی‌‌شدن به  فراموشی سپرده می‌‌شود.

 مبحث بودجه امری مهم و ضروری است ولی تنها با بودجه مشكل اساسی مردم و مشکل اقتصادی كه بر زندگی مردم حاكم شده، حل می‌‌شود؟ نمی‌‌توانيم دربارۀ اين موضوعات مهم بی‌‌تفاوت باشيم، بايد فكری برای حل مشكلات بشود. نتيجۀ این بی‌‌تفاوتی‌‌ها برای مردم چه بوده است؟ رشد اقتصادی منفی و نرخ رشد سرمايه‌‌گذاری و بهره‌‌وری پايين و افزايش بيكاری است.

 آيا می‌‌توانيم اين روند غیرمنطقی را ادامه دهيم؟ اثر اين همه مصرف در كجاست؟ بهره‌‌وری نيروی انسانی و بهره‌‌وری كل پايين است. اين سؤال پيش می‌‌آيد كه اثربخشی اين همه مصرف كجاست؟ چرا باری از دوش مردم برداشته نشده است؟ تورم ۴۰ تا ۵۰ درصدی از كجا می‌‌آيد؟

بنابراین توسعۀ نامتوازن مشکلات زیادی را برای مردم ايجاد كرده است. صنايع زیادی را به بعضی از استان‌‌ها برده‌‌اند كه موجب افزايش آلايندگی در آن شهرها شده و از سوی ديگر، شهرستان‌‌های حاشيۀ همان استان‌‌ها بسيار ضعيف هستند. به‌‌عبارت‌‌ديگر، توسعۀ نامتوازن اتفاق افتاد كه پیامدهای زیادی از جمله مهاجرت را در پي داشته است.

با ارتقاء شاخص‌‌های کلان برای جمعيت، مهاجرت، شهرها، روستاها، صنايع، كشاورزی و... باید برنامه داشت تا با اجرای برنامه‌‌های درست ضمن دستیابی به توسعه، رشد اقتصادی و درآمد مردم افزايش يابد.

امروز هر جا می‌‌رويم با مشکلات اقتصادی روبه‌‌رو هستيم، روز به روز وضعيت اقتصادی مردم ضعيف‌‌تر می‌‌شود، درحالی‌‌كه ما نه‌‌تنها كشور فقيری نيستيم كه يك كشور ثروتمند هستيم، و بايد درست هزينه كنيم.

نویسنده: سارا نصرتی



  1. مشاور وزیر امور خارجه: بازار زعفران ایرانی در چین و هندوستان جستجو می‌شود
  2. منوچهر شاهسواری دبیر چهل‌وسومین جشنواره فیلم فجر شد/ تفکیک بخش ملی از بین‌الملل
  3. جوانان چراغ ارکستر سازهای ایرانی را روشن کردند/ همخوانی «ای ایران»
  4. خودروهای وارداتی چگونه به جانبازان تحویل داده می‌شود؟
  5. تفاهم ایران و سودان برای گسترش همکاری‌های اقتصادی و بازرگانی دو کشور
  6. هیچ انتصابی در وزارت راه و شهرسازی بدون رعایت اصل شایستگی انجام نمی‌شود
  7. فوتبال زیر ۲۰ سال آسیا؛ شاگردان عبدی حریفان خود را شناختند
  8. درویش: با حق پخش می‌توانیم بازیکن بزرگ جذب کنیم/ ضرب‌الاجل به گاردیدو صحت ندارد
  9. توقف گیتی‌پسند در روز نخست هفته یازدهم لیگ برتر فوتسال
  10. کاپ جهانی الجزایر؛ سابریست‌های ایران رقیبان خود را شناختند
  11. مهدوی: صادقی و خدابنده‌لو باید فیکس باشند/ در آسیا پتانسیل رقابت نداریم!
  12. نماینده مجلس: پرواز مستقیم شیراز به جزیره بوموسی برقرار می شود
  13. سکه ولایتعهدی امام رضا (ع) در موزه شاهچراغ رونمایی شد
  14. قالیباف: عقلانیت انقلابی از ویژگی‌های استاد انصاریان است
  15. پزشکیان: بر اساس عدالت و انصاف با مردم حرف می‌زنیم و عمل می‌کنیم
  16. اعمال محدودیت ترافیکی در جاده چالوس و آزادراه تهران - شمال
  17. آغاز صادرات تجهیزات پزشکی از البرز به آفریقا
  18. پایش آنفلوآنزای فوق حاد در زیستگاه‌های پرندگان نظرآباد به اجرا درآمد
  19. انتشار تصاویر سارقان مامورنما در البرز /مالباختگان به پلیس آگاهی مراجعه کنند
  20. تکمیل و بازسازی ۱۷ هزار متر مکعب مخزن آب آشامیدنی در البرز
  21. محکومیت ۹۱ میلیاردریالی شرکت متخلف ارزی در البرز
  22. انسداد یک ماهه بلوار طالقانی شمالی کرج برای تکمیل پل آزاد راه شهید سلیمانی
  23. تیم فوتبال آینده سازان یکتا هشتگرد قهرمان لیگ بانوان البرز شد
  24. حضور مردان در آرایشگاه های زنانه البرز ممنوع است
  25. افتتاح اردوگاه شهید باکری البرز در خرمشهر برای ترویج فرهنگ ایثار و شهادت
  26. سهم ۱۹ درصدی معدن و صنایع معدنی از فروش ۷ ماه شرکت های بورسی
  27. ثبات نرخ انواع ارز به‌جز یورو در مرکز مبادله ایران
  28. رد درخواست شاکیان وزارت راه درباره تعویق دهمین انتخابات هیات مدیره سازمان‌ نظام مهندسی
  29. نائب قهرمانی قره‌گوزلو در مسابقات اسنوکر قهرمانی جهان ۲۰۲۴
  30. واکنش رئیس فیفا به بازگشت ترامپ
  31. بانوی ورزشکار ملایری قهرمان قایقرانی جهان شد
  32. هنرمندان قلمزن اصفهان در گمنامی و فقر فراموش می‌شوند
  33. زلزله پیروزی ترامپ در حزب حاکم انگلیس
  34. واژه‌های فارسی در ادبیات دریانوردان جهان همچنان رواج دارد
  35. هیجان گزارشگری «فردوسی‌پور» ‌ادامه می‌یابد
  36. حماس: موضع ما در قبال دولت ترامپ به رفتار عملی آمریکا در مورد مردم فلسطین بستگی دارد
  37. مدیرعامل موسسه فرهنگی مطبوعاتی ایران منصوب شد
  38. اعضای هیات مدیره موسسه فرهنگی مطبوعاتی ایران منصوب شدند
  39. ادعای گروسی درباره سفر به ایران در روزهای آینده
  40. اولین مدرسه ترافیک کشور در کرمانشاه افتتاح شد