دیوان نیوز؛ برای دستیابی به یک جامعه مطلوب و آرمانی، توجه به فساد، شفافیت، اعتماد و رضایت شهروندان در اولویت قرار دارند. با توجه به گسترش ارتباطات و دسترسی‌ها در جامعه و مطالبه‌گری دائمی اطلاعات از سوی مردم با شفافیت و دسترسی آزاد به اطلاعات می‌توان اعتماد اجتماعی مردم نسبت به جامعه و دستگاه‌ها را افزایش داد.
اتخاذ رویکرد شفاف‌سازی و روشنگری در رابطه دولت و ملت تأثیر مثبتی دارد. مردم انتظارشان این است که اعمال و رفتار و تصمیماتی که محرمانه و سیاسی نیست، شفاف باشد. هرچه حکومت‌ها با مردم به اصطلاح خودمانی، رو راست‌تر باشند و شفاف‌تر حرف بزنند و واقعیت‌های اجتماعی را که بر زندگی مردم تأثیرگذار است بیان کنند، دوام نظام حاکمیتی آنها بیشتر خواهد شد.
امروزه یکی از اصول دموکراسی این است که مردم را محرم خودمان بدانیم و با آنها بیگانه نباشیم و آنها را به خودی و غیرخودی تقسیم نکنیم. بی‌شک شفافیت و روشنگری زیربنای اعتماد عمودی بین دولت و ملت است. وقتی اعتماد عمودی بالا رفت، مردم و دولت یکی می‌شوند. در آن صورت است که مردم می‌توانند به نظام، به مسئولین و سلسله مراتب بعدی اعتماد کنند. بنابراین اعتماد، يک سازوکار اجتماعی است که در آن انتظارات، اعمال و رفتار انسان‌ها هدايت و تنظيم می‌شود، همچنين يك عامل كليدی و نظم دهنده در روابط بين مردم و دولت است كه برای اداره بهتر کشور، رشد و توسعه و رفع نیازهای مردم ضروری است.
بايد در نظر داشت كه دوران زور و استبداد برای اداره كشورها سر آمده و امروزه دولت‌های برخاسته از آرای مردمی و مبتنی بر انديشه آزادی‌خواهی و دموکراسی نيازمند حمايت مردم و داشتن پشتوانه اعتماد اجتماعی به منظور تقويت و توسعه خويش هستند.
بر اين اساس، آشكار است كه دولت‌ها برای دوام و بقای خود و مشروعيت حكومت‌شان به مردم نياز دارند و مردم برای امنیت و آرامش و رفاه اجتماعی به دولت‌ها نيازمند هستند و اين رابطه بدون اعتماد متقابل مردم و دولت امكان‌پذير نيست و هرچه سطح اعتماد اجتماعی بيشتر و بهتر شود مشاركت مردم در سرنوشت کشورشان بيشتر خواهد شد و كاهش آن موجب عدم حمايت و پشتيبانی مردم از مسئولان، عدم رعايت قوانين و مقررات، عدم حمايت از برنامه‌ها و سياست‌گذاری دولت، فرار از پرداخت ماليات و افزايش آسيب‌های اجتماعی و عدم تعهد به ارزش‌‌ها و هنجارها خواهد شد.
سخن پایانی؛ هرچه حکومت اقدام به روشنگری بیشتری کند و مردم را از خودش بداند در آن صورت است که می‌تواند عوامل درون‌زا را در مقابل عوامل برون‌زا تقویت کند. باید خودمان را مستحکم کنیم و از مکانیسم دفاعی فرافکنی دور کنیم. اینکه هر مسئله و اعتراض اجتماعی را به توطئه خارجی نسبت دهیم نوعی فرافکنی و پس زدن مطالبات مردمی است. این ضعف ماست که دشمن فرضی می‌سازیم. باید مشکلات را بپذیریم تا بد بتوانیم نسبت به حل آنها و جلب اعتماد اجتماعی اقدام کنیم.
به طور خلاصه شفافیت سریع‌‌ترین، کم‌هزینه ترین، ساده‌‌ترین، مبنایی‌ترین و قابل اعتمادترین سازوکار برای مبارزه با فساد (هم در پیشگیری و هم کشف جرم)، افزایش مسئولیت‌پذیری و پاسخگویی، ارتقاء شایسته سالاری، مشارکت فعال و مؤثر مردمی، کاهش هزینه و زمان، و در نتیجه افزایش کارآمدی و سرمایه اجتماعی است. یکی از اصلی‌ترین دلایل لازم بودن شفافیت برای جوامع بشری ایجاد زیرساخت تحقق عدالت است زیرا شفافیت رانت‌ها را از بین می‌برد؛ چرا که پروژه‌ها و اقدامات علنی خواهند بود، دسترسی به آنها برای همگان آزاد و رقابتی می‌شود، نتایج و دستاوردهای پروژه‌ها به صورت علنی ارائه می‌گردد و فرصت‌ها به صورت طبیعی توزیع می‌شود.
همچنین از فواید شفافیت می توان از جمله افزایش مسئولیت‌پذیری و پاسخگویی، افزایش و ارتقا اعتماد و مشارکت عمومی، سرمایه اجتماعی، بهینگی نظام قانونی و تخصص‌‌گرایی و شایسته‌سالاری اشاره کرد. نهايت امر اينكه در صورت اجرای درست قوانین در جامعه و اعمال قدرت مشروع از سوی متصديان مربوطه، همکاری و مشارکت اعضای جامعه را در همه سطوح شاهد خواهيم بود که اين امر از تبعات اعتماد به يکديگر است و خود تقويت کننده اعتماد به ديگران است كه اين مهم با صراحت و باز بودن بيان، سهیم کردن مردم در سرنوشت خويش، پذيرش انتقادات سازنده و منعطف بودن در برابر انتقادات ناصواب، حمايت از اقشار آسيب‌پذير و محروم، افزايش تمايلات همكاری جويانه و متعهدانه محقق خواهد شد.
نویسنده: سارا نصرتی